Gián là loại côn trùng gây ra nhiều khó chịu cho chúng ta. Chúng có mặt ở khắp mọi nơi, kể cả những bãi rác và công rãnh… Loài gián không hề mang lại một lợi ích gì cho con người. Gián không chỉ là loài côn trùng ăn tạp. Chúng thậm chí còn gặm nhấm, cắn phá đồ đạc và truyền dịch bệnh cho người.
1. Đặc điểm sinh học của loài gián
1.1 Thông tin chung về các loài gián:
- Loài gián thuộc lớp côn trùng – Insecta và thuộc bộ cánh gián – Blattodea. Sự có mặt của gián gần như ở khắp mọi nơi trên thế giới. Ngoại trừ những vùng đất lạnh giá và đại dương.
- Các nhà côn trùng học đã nghiên cứu được, có tới 3600 loài gián khác nhau, thuộc 6 họ. Loài gián mà chúng ta thấy ở trong nhà, chính là loài có số lượng đông và nổi bật hơn cả.
1.2 Cấu tạo chung về cơ thể của gián:
- Cơ thể của gián khá dẹt, có một đôi cánh được thiết kế ôm hết phần lưng sau.
- Phần đầu ẩn dưới ngực tròn.
- Râu gián khá dài, được chia thành các đốt nhỏ.
- Phần cơ hàm của gián ở dạng gặm và nhai.
- Mỗi loài gián có kích thước khác nhau, thường sẽ từ 3-8cm.
- Cơ thể của gián thường có màu nâu sáng hoặc đen. Chúng có thể kết hợp được giữa việc bay và bò, mặc dù bay không nhanh, nhưng gián bò lại rất nhanh.
Tùy thuộc vào từng loài gián và môi trường sống, một số loài sẽ có cánh bay được. Nhưng cũng có một số loại, cánh bị tiêu biến, chỉ có thể bò. Cũng có nhiều loài vẫn còn cánh, nhưng lại thông thể bay do quá ngắn.
2. Phân loại các loài gián thường gặp trong nhà
Gián có tới 3600 loài khác nhau. Thường thì chúng ta sẽ gặp thường xuyên các loài gián Mỹ, gián Úc, gián Đức, gián Đông Phương, gián có băng vàng nâu… Chúng có mặt ở nhiều nơi trên trên thế giới. Dưới đây là một số các loài gián, chúng ta thường xuyên và dễ dàng gặp ở nhà.
2.1 Loài gián Mỹ:
Xuất hiện rất nhiều ở các khu dân cư trên thế giới. Ở Việt Nam, gián Mỹ cũng xuất hiện rất nhiều. Chúng ta dễ dàng gặp được gián Mỹ ở bất cứ đâu. Thông thường, chiều dài cơ thể của gián Mỹ, từ 35 – 45 mm. Chúng có màu đôi cánh đậm, có thể bay được cao và nhanh. Gián Mỹ đẻ trứng theo ổ. Thường sẽ có từ 15-20 trứng trong mỗi ổ, xếp thành hàng dài.
2.2 Loài gián Úc:
Sinh sống nhiều hơn ở những vùng có khí hậu nhiệt đới. Cơ thể gián Úc có phần hơi giống với gián Mỹ, tuy nhiên chiều dài cơ thể lại bé hơn. Kích thước cơ thể của mỗi con gián Úc rơi vào khoảng 31-35 mm. Màu sắc có thể của gián Úc cũng đen hơn. Chúng ta dễ nhận biết được loại gián này, nhờ vào 2 sọc có màu vàng nhạt. Hai sọc này có ở 2 bên hông của cánh. Vệt sọc này trải dài từ trên xuống. Trong mỗi một ổ gián Úc sẽ có từ 20-25 trứng.
2.3 Đối với gián Đức:
Chúng ta có thể gặp ở mọi nơi. Chúng chỉ dài từ 1-1,5 cm. Cơ thể có màu vàng nâu sáng. Thường thì ổ trứng của gián Đức sẽ dài từ 7-9 mm. Trong mỗi ổ sẽ có khoảng 40 cá thể trứng. Gián Đức là loài rất nhiều cái nhất, bao gồm:
- Số lượng cá thể đông nhất
- Khó tiêu diệt nhất
- Sinh sản nhanh nhất
- Ăn tạp nhiều nhất.
Với những loại gián khác, việc sử dụng thuốc sẽ dễ dàng tiêu diệt. Nhưng với gián Đức, chúng có thể chống lại cả thuốc. Cơ thể phi thường của chúng, cần một loại thuốc có tác dụng mạnh hơn.
2.4 Loài Gián Đông Phương:
Thường sống ở những vùng có khí hậu mát mẻ. Chúng sở hữu kích thước khá nhỏ, chỉ từ 2-2,8 cm. Cơ thể gián Đông Phương có màu đen sậm. Mỗi một ổ trứng sẽ có từ 10-15 trứng. Trúng cũng sẽ được xếp theo hàng dài như gián Mỹ.
2.5 Gián có băng màu vàng, nâu:
Loài này xuất hiện nhiều ở các khu dân cư. Chúng có thể có chiều dài tương đương với gián Đức, từ 1-1,5 cm. Gián có băng màu vàng, nâu có 1 dải màu vàng nâu ở ngang lưng. Tên gọi của chúng cũng là dựa vào đặc điểm này mà có. Mỗi một ổ trứng của gián có bằng vàng nâu sẽ dài tầm 3-5 mm với khoảng 15 trứng.
3. Tập tính chung của các loài gián
3.1 Một số tập tính tiêu biểu của các loài gián:
Không một ai trong chúng ta thấy gián là một loài có lợi đối với con người. Chúng sinh sản khá nhanh và theo bầy đàn, vì vậy số lượng cá thể tăng rất nhanh.
- Thông thường thì gián sẽ hoạt động nhiều vào ban đêm.
- Là loài sinh sản vô tính, không cần con đực, gián cái vẫn có thể sinh sản.
- Sống theo bầy đàn, biết giúp đỡ và bảo vệ nhau khi có sự tấn công. Con gián sẽ tiết ra khí metan để báo hiệu cho đồng bọn biết được nguy hiểm. Sau khi phát hiện, ngay lập tức, con sau sẽ chạy trốn.
- Ban ngày chúng sẽ trốn ở các kẽ tủ, giường, những nơi kín đáo… Vì vậy mà khi thấy có ánh sáng, chúng sẽ vội vàng tìm nơi để ẩn nấp.
- Mặc dù có một cơ thể nhỏ bé, nhưng gián lại là loài ăn được rất nhiều thứ khác nhau. Thức ăn của con người, cũng có thể trở thành thức ăn của gián, chúng tiêu hóa rất dễ dàng.
- Món khoái khẩu của gián là các loại bột, đường, đồ ngọt… Không những thế, loại côn trùng ăn tạp này, còn có thể ăn cả giấy, phân, những con gián chết… Nó hầu như không bỏ qua bất cứ một món ăn nào cả.
- Gián sẽ di chuyển theo đàn khi trưởng thành đông đúc. Sau đó chúng tập kết ở các địa điểm mới bằng việc bay hoặc bò. Chính vì khả năng trú ẩn của mình mà vô tình, nó có thể theo chúng ta đi khắp mọi nơi.
3.2 Tổng kết chung:
Loài gián có thể sống và sinh sản khắp mọi nơi, ăn mọi thứ… Chính vì vậy, khi một con gián xuất hiện trong ngôi nhà của bạn, thì chắc chắn nó đã xác định cư trú ở đây. Hãy nhanh chóng tìm các biện pháp ngăn chặn chúng. Hãy tiến hành dọn dẹp, vệ sinh toàn bộ căn nhà của mình nhanh chóng. Việc này giúp loại bỏ nơi ở của gián. Đồng thời cũng tránh sự sinh sôi và phá hoại của chúng, gây ra những phiền toái không đáng có.
Gián cũng là loài côn trùng khó trị. Chúng có thể sống được một thời gian dài ngay cả khi mất đầu. Thời gian sinh sản gần như liên tục. Trong khi chờ trứng nở, nó có thể tiếp tục đẻ thêm những lứa khác. Trước khi muốn tìm cách tiêu diệt và ngăn chặn gián, bạn cần tìm hiểu kỹ về chúng.
