Nhện là một trong những loài động vật mà chúng ta có thể bắt gặp ở bất kỳ đâu. Đó có thể là trong nhà bạn, trong vườn cây, hay các góc kẹt,…Vậy, ở Việt Nam có những loài nhện nào phổ biến; hình dáng và tập tính của chúng như thế nào,…Hãy cùng mình tìm hiểu qua bài viết sau đây nhé.
Mục lục bài viết
Giới thiệu tổng quan về loài nhện
Đặc điểm hình thái
Loài nhện (còn có tên gọi khác là nhền nhện), tên khoa học là Araneae. Chúng là một loài động vật không xương sống và có bộ xương ngoài, thuộc lớp hình nhện (Arachnida), ngành chân khớp (Arthropoda). Tất cả cơ thể của nhện đều gồm hai phần: phần đầu ngực và phần bụng. Hai phần này được nối với nhau bởi một eo hẹp, gọi là cuống nhỏ. Chúng có tám chân, hầu hết có tám mắt đơn giản, một số loài có ít mắt hơn hoặc thậm chí là không có mắt. Đôi kìm có tuyến độc, miệng của nhện không có màng nhai. Nhện không có cánh.
Tập tính
Nhện có tập tính chăng lưới. Để thực hiện được điều này, chúng thường có nhiều cách khác nhau như chăng dây tơ khung, chăng sợi tơ vòng, chăng dây tơ phóng xạ, chờ mồi (ở trung tâm lưới)…Mạng nhện có nhiều chức năng như: giăng bẫy để bắt mồi, giữ trứng, giữ tinh trùng, leo trèo trên vách, làm tổ trong hốc đá,…
Nhện sống ở hầu hết mọi môi trường và lục địa, ngoại trừ Nam Cực. Theo thống kê, có khoảng hơn 40.000 loài nhện đang sinh sống trên Trái Đất.
Một số loài nhện thường gặp tại Việt Nam
Nhện nhà
Đây là loài nhện thường gặp nhất tại Việt Nam. Chúng sống ở những khu vực tối tăm, ẩm mốc và ít khi được sử dụng. Nhện nhà thường vào nhà thông qua các kẽ hở trên tường, dưới cửa, vết nứt trong nhà hoặc có thể chạy vào nhà khi chúng ta mở cửa.
Về hình dáng, nhện nhà cái thường có kích thước từ 5 – 8 mm; trong khi đó, nhện nhà đực thường nhỏ hơn, chỉ từ 4 mm. Chúng có màu nâu hoặc màu xám, dọc theo cơ thể có các đường phân đoạn đậm màu hơn. Có tám mắt, trong đó có một mắt thấu kính. Cơ thể nhện nhà được chia thành hai phần: phần ngực trước và phần bụng. Loài này không có cánh.
Nhện túi vàng
Cơ thể của loài trưởng thành có màu xanh xám. Bụng của chúng có thể có màu vàng hoặc màu be kèm theo vài sọc tối chạy dọc theo cơ thể. Chúng có chiều dài từ 6.5 – 9.5 mm. Tám mắt màu sẫm xếp thành hai hàng bằng nhau. Cùng với đó là bốn đôi chân dài, trong đó đôi đầu tiên dài hơn đôi thứ tư.
Thức ăn ưa thích của loài nhện này là các loại côn trùng nhỏ. Chúng xây ống hoặc túi tơ để bảo vệ bản thân và đồng thời là nơi trú ngụ vào ban ngày (thay vì là mạng nhện như các loài khác). Loài này chủ yếu kiếm ăn vào ban đêm.
Trong suốt vòng đời của mình, nhện túi vàng có thể đẻ vài lứa trứng. Mỗi lần đẻ khoảng 5 túi trứng, trong mỗi túi chứa từ 30 – 48 trứng. Sau khi giao phối, khoảng 30% con đực trưởng thành sẽ bị con cái ăn thịt (theo số liệu thống kê).
Nhện chân dài
Nhện chân dài thường được bắt gặp trên các thân cây hoặc trên mặt đất do chúng thường kiếm ăn ở những nơi này. Thức ăn phổ biến của chúng là các loài chân khớp thân mềm như rệp cây, sâu bướm, sên nhỏ và ấu trùng bọ.
Loài trưởng thành có chiều dài từ 3 – 10 mm. Chúng có những hoa văn màu xám hoặc nâu nhạt ở mặt trên của cơ thể, mặt dưới thường có màu kem.
So với các loài nhện khác, nhện chân dài chỉ đẻ một mẻ trứng trong một năm. Con cái đẻ trứng trong vùng đất ẩm. Trứng sau này sẽ nở thành nhện con.
Nhện sói
Nhện sói sinh sống trong các hang cạn, có lối vào mở, bên trong thường có rong rêu hoặc các chất thối rữa. Ban ngày chúng thường lẩn trốn và ra ngoài tìm kiếm thức ăn vào ban đêm.
Cơ thể của nhện sói có màu nâu đến màu xám. Con cái trưởng thành có kích thước vào khoảng 8 mm. Con đực có kích thước nhỏ hơn, khoảng 6 mm.
Về sinh sản, nhện sói mẹ thường mang các túi trứng quanh mình. Những túi trứng này dính với cơ quan nhả tơ nằm ở dưới bụng. Khi trứng nở, nhện con leo lên lưng mẹ sống trong vài tuần đầu tiên.
Nhện Tarantula
Điểm đặc biệt của loài nhện này là đôi chân nhiều lông có màu đen hoặc nâu. Một số loài có màu nổi bật. Nhện Tarantula trưởng thành có phần lớn hơn so với các loài khác, kích thước cơ thể khoảng từ 1 – 5 inch. Chúng thường sống trong các lòng đất khô, đất bị rút nước do có tập tính đào hang kết hợp với đan mạng nhện.
Vòng đời của chúng từ 25 – 40 năm. Chúng thường giao phối vào mùa thu. Mỗi con cái đẻ từ 500 – 1000 trứng vào kén tơ. Thời gian ấp trứng từ 6 – 9 tuần. Sau khi nở, nhện con sẽ rời khỏi hang sau 2 – 3 tuần.
Nhện góa phụ đen
Sở dĩ có tên gọi là “góa phụ đen” bởi vì sau khi giao phối, chúng sẽ kết liễu con đực nhờ vào chất độc latrotoxin tiết ra từ vết cắn. Nọc độc của loài nhện này cực kỳ nguy hiểm, mạnh gấp 15 lần so với rắn đuôi chuông. Nó là chất độc thần kinh tương đối mạnh, có thể gây ra nôn mửa, khó thở, mê sảng, liệt bán phần hay co giật. Tuy nhiên, theo nghiên cứu, nếu vết thương được xử lý trong vòng 24 giờ sau khi bị cắn, nọc độc này sẽ không gây nguy hiểm cho con người.
Về hình thái, nhện góa phụ đen cái chiếm ưu thế cả về kích thước lẫn trọng lượng cơ thể. Chúng có thể to gấp 2 – 3 lần nhện đực. Toàn thân có màu đen và đỏ xen lẫn.
Trên đây là những đặc điểm hình thái, tập tính và vòng đời của một vài loài nhện thường gặp tại Việt Nam. Hy vọng những thông tin trong bài viết trên sẽ giúp ích nhiều cho các bạn.
